Jaką metodę antykoncepcji wybrać?

Co to jest antykoncepcja i dlaczego warto po nią sięgać?

Antykoncepcja to zestaw metod i środków, które mają na celu zapobieganie niechcianej ciąży. Pozwala kobietom i parom świadomie decydować o swoim życiu reprodukcyjnym. Dzięki antykoncepcji możesz lepiej planować swoją przyszłość, chroniąc jednocześnie swoje zdrowie fizyczne i psychiczne. Dodatkowym atutem wielu metod antykoncepcyjnych jest regulacja cyklu miesiączkowego, a także ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (w przypadku prezerwatyw). Warto podsumować, że wybór odpowiedniej antykoncepcji to nie tylko klucz do zachowania kontroli nad swoim zdrowiem reprodukcyjnym, ale również profilaktyka przed nowotworami (np.wirus brodawczaka ludzkiego HPV) i chorobami płciowymi (np.kiła, rzeżączka, chlamydia).

Najpopularniejsze rodzaje metod antykoncepcji

Wybór metody antykoncepcyjnej zależy od wielu czynników, takich jak wiek, styl życia, potrzeby zdrowotne czy preferencje. Można je podzielić na hormonalne oraz niehormonalne, a każda z tych grup ma swoje zalety i wady. Omówimy te najczęściej stosowane metody, aby pomóc Ci lepiej zrozumieć, która będzie najlepsza dla Ciebie.

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna to jedna z najczęściej wybieranych metod zapobiegania ciąży. Działa na zasadzie dostarczania do organizmu sztucznych hormonów (estrogenu i/lub progesteronu), które wpływają na owulację, śluz szyjkowy i endometrium, blokując możliwość zapłodnienia. Do najpopularniejszych metod hormonalnych należą:

• Tabletki antykoncepcyjne — codzienne przyjmowanie hormonów w formie tabletek. Mają one skuteczność na poziomie 99%, pod warunkiem regularnego stosowania.
• Krążek dopochwowy — wkładany do pochwy raz na trzy tygodnie, stopniowo uwalnia hormony, co pozwala na wygodniejsze stosowanie bez codziennego pamiętania o tabletkach.
• Plaster antykoncepcyjny — naklejany na skórę raz w tygodniu, działa w podobny sposób jak tabletki i krążek.
• Implanty antykoncepcyjne — małe urządzenia umieszczane pod skórą ramienia, uwalniające hormony przez kilka lat.
• Zastrzyki antykoncepcyjne — podawane co trzy miesiące, wpływają na regulację owulacji.
• Wkładki domaciczne hormonalne — które stopniowo uwalniają hormon, co wspomaga wydzielanie gęstego śluzu szyjkowego i nie pozwala dotrzeć plemnikom do komórki jajowej.

Zalety antykoncepcji hormonalnej to wysoka skuteczność i dodatkowe korzyści dla kobiety, np. regulacja cyklu miesiączkowego, zmniejszenie bólów menstruacyjnych czy poprawa kondycji skóry. Przy tej metodzie należy się liczyć ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zakrzepicy. Kobiety z podwyższonym  ryzykiem powinny unikać antykoncepcji hormonalnej. 

Antykoncepcja niehormonalna

Antykoncepcja niehormonalna nie wpływa na układ hormonalny, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla kobiet, które nie mogą lub nie chcą przyjmować hormonów. Do najpopularniejszych metod należą:

• Prezerwatywy — chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i są jedyną metodą, która oferuje dodatkową ochronę przed zakażeniami.
• Wkładka domaciczna (IUD) — to małe urządzenie umieszczane w macicy, które uniemożliwia zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej. Wersja miedziana działa bez hormonów i może chronić przed ciążą nawet do 10 lat.
• Spermicydy — substancje chemiczne, które niszczą plemniki. Stosowane z prezerwatywami lub wkładkami.
• Naturalne metody antykoncepcji — obserwacja cyklu miesiączkowego: pomiar temperatury, monitorowanie śluzu szyjkowego, które pomagają określić ilość dni płodnych.

Niehormonalne metody są mniej inwazyjne, ale wymagają większej dyscypliny i uwagi.

Wybór antykoncepcji — jakie czynniki należy wziąć pod uwagę?

Dobór metody antykoncepcji dostosowanej do Ciebie zależy od wielu czynników:

• ile masz lat,
• czy przyjmujesz na stałe jakieś leki,  
• czy chcesz mieć dzieci,
• jak często uprawiasz seks,
• ilu masz partnerów seksualnych,
• czy palisz papierosy,
• jaka jest Twoja historia leczenia,
• jakie występują schorzenia w Twojej rodzinie,
• ile kosztuje dana metoda,
• jaka jest Twoja preferencja co do metody.

Współczesna medycyna daje szereg możliwości farmakologicznych, ale też alternatywnych.

Jak dobrać antykoncepcję do indywidualnych potrzeb?

Wybór metody antykoncepcji powinien być dostosowany do Twojego stylu życia, zdrowia i potrzeb. Różne czynniki, takie jak choroby przewlekłe, palenie papierosów, wiek czy planowanie ciąży, mają wpływ na to, jaka metoda będzie dla Ciebie najbezpieczniejsza i najbardziej skuteczna. Poniżej znajdziesz przegląd najczęściej występujących problemów zdrowotnych oraz rekomendacji dotyczących antykoncepcji.

Jaką wybrać antykoncepcję przy zakrzepicy i żylakach?

Kobiety z problemami z krążeniem, takimi jak zakrzepica czy żylaki, powinny unikać antykoncepcji opartej na estrogenach, ponieważ zwiększają one ryzyko powikłań. Najlepszym wyborem będą tutaj wkładki domaciczne (IUD), implanty lub tabletki antykoncepcyjne oparte na progesteronie.Należy pamiętać,że w przypadku przebytej zakrzepicy ryzyko wystąpienia ponownie choroby zakrzepowo-zatorowej wzrasta wraz ze stosowaniem antykoncepcji hormonalnej.

Jaka antykoncepcja najlepsza przy mięśniakach?

W przypadku mięśniaków, antykoncepcja hormonalna może pomóc w zmniejszeniu dolegliwości związanych z miesiączką. Metody oparte na progesteronie, takie jak wkładka IUS, mogą nie tylko zapobiegać ciąży, ale również łagodzić objawy mięśniaków czy też krwotocznych miesiączek.

Jaka antykoncepcja przy chorobach tarczycy?

Choroby tarczycy mogą wpływać na wchłanianie hormonów z tabletek antykoncepcyjnych. Dla kobiet z niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy lepszym wyborem mogą być metody niehormonalne lub hormonalne oparte na niskich dawkach progesteronu.

Jaka antykoncepcja jest najlepsza przy depresji?

Antykoncepcja hormonalna, zwłaszcza dwuskładnikowa, może u niektórych kobiet pogłębiać objawy depresji. Dla takich osób lepszym wyborem mogą być metody niehormonalne lub środki antykoncepcyjne oparte na samym progesteronie.

Jaka jest najlepsza antykoncepcja przy cukrzycy?

Dla kobiet z cukrzycą ważne jest unikanie metod antykoncepcji, które mogą wpływać na wahania poziomu cukru we krwi. Tabletki dwuskładnikowe mogą podnosić ryzyko powikłań, dlatego preferowane są metody oparte na progesteronie, takie jak implanty czy wkładki IUS.

Jaka antykoncepcja po porodzie i przy karmieniu piersią?

W okresie karmienia piersią zaleca się unikanie metod opartych na estrogenach, ponieważ mogą one wpływać na produkcję mleka. Dobrym wyborem po porodzie będzie prezerwatywa, która chroni kobietę przed infekcjami intymnymi, na które po porodzie jest szczególnie narażona. Innym środkiem zapobiegawczym są: kapturki na szyjkowe zakładane na szyjkę, globulki dopochwowe ze środkiem plemnikobójczym, wkładki domaciczne i plastry antykoncepcyjne. Pamiętaj jednak, że żadna metoda antykoncepcji nie zabezpieczy Ciebie w 100% przed nie planowaną ciążą. 

Jaka antykoncepcja dla kobiet po 40. roku życia?

Pamiętaj, że palenie szkodzi zdrowiu i jest przeciwskazaniem do stosowania hormonalnej antykoncepcji. Jednak zdążają się sytuacje, że specjalista zaleci stosowanie antykoncepcji opartej na progesteronie.  Dla kobiet po 40. roku życia, zwłaszcza tych, które palą papierosy, zaleca się unikanie antykoncepcji hormonalnej opartej na estrogenach. Bezpieczniejszą metodą będzie też stosowanie wkładek domacicznych, albo też metody nieinwazyjne np.; globulki plemnikobójcze, kapturki na szyjkowe, prezerwatywy, czy plastry antykoncepcyjne. Należy pamiętać, że o wyborze antykoncepcji decyduje lekarz, po wcześniejszym przeprowadzeniu dokładnego wywiadu medycznego (w celu stwierdzenia, jaka metoda będzie właściwa, by nie doszło do choroby zakrzepowo-zatorowej) oraz po badaniu ginekologicznym.

Jaka antykoncepcja przy endometriozie?

Antykoncepcja hormonalna, zwłaszcza dwuskładnikowa, może pomóc w łagodzeniu objawów endometriozy. Tabletki, zastrzyki, implanty lub wkładki hormonalne często zmniejszają ból i regulują cykl.

Jaka antykoncepcja przy migrenie?

Kobiety cierpiące na migreny z aurą powinny unikać antykoncepcji hormonalnej opartej na estrogenach, ponieważ zwiększa to ryzyko udaru mózgu. Najlepszym rozwiązaniem będą tutaj wkładki domaciczne (IUD) lub tabletki antykoncepcyjne z progesteronem.

Jaka antykoncepcja przy paleniu papierosów?

Pamiętaj, że przeciwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej jest palenie papierosów!. Kobiety, które palą papierosy, mogą stosować większość metod antykoncepcji nieinwazyjnej. Jednak najczęściej  po 35 roku życia lekarze proponują antykoncepcję w postaci wkładek domacicznych, implantów i iniekcji.

Jaka antykoncepcja, gdy masz chorobę przewlekłą?

Jeśli masz nadwagę lub jesteś otyła, iniekcje mogą nie być dobrym wyborem. Metoda ta czasem zwiększa wagę przy stosowaniu powyżej 2 lat.

W przypadku przebycia raka piersi, ginekolog odradzi Ci antykoncepcję hormonalną. Dobrym wyborem może być tutaj wkładka domaciczna (IUD) oraz prezerwatywy.

Czasami kobieta nie może stosować antykoncepcji opartej na estrogenach. Ma to miejsce przy stosowaniu niektórych leków, migrenie z aurą oraz problemach z krążeniem. Co wtedy? Wchodzą w grę wkładki domaciczne (IUD i IUS), implanty, iniekcje oraz tabletki oparte na progesteronie. 

A jeśli chcesz w najbliższym czasie zajść w ciążę?

Płodność wraca po miesiącu od odstawienia antykoncepcji hormonalnej dwuskładnikowej oraz krążka dopochwowego.
Jeżeli zależy Ci na szybkim powrocie do płodności, lepszym rozwiązaniem będzie prezerwatywa która również chroni Cię przed infekcjami oraz chorobami przenoszonymi drogą płciową, wkładka domaciczna (IUD i IUP) którą zadecydujesz w jakim czasie chcesz usunąć, implant lub tabletka z progesteronem. 

Jaką antykoncepcję wybrać — podsumowanie

Wybór metody antykoncepcyjnej to decyzja, która powinna być oparta na indywidualnych potrzebach i zdrowiu każdej kobiety. Zastanów się, jakie są Twoje priorytety – wygoda stosowania, skuteczność, czy dodatkowe korzyści zdrowotne. Pamiętaj, aby zawsze skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji oraz upewnić się, że wybrana metoda jest dla Ciebie bezpieczna.

Celem treści zamieszczonych na www.drherbich.eu jest edukacja czytelniczek, która w zamierzeniu ma ułatwić im rozmowę z lekarzem. Zawarte w serwisie internetowym informacje nigdy nie mogą jednak zastąpić konsultacji lekarskiej. Nigdy też nie należy korzystać z zamieszczonych wskazówek bez zasięgnięcia porady lekarza. Właściciel strony www.drherbich.eu nie ponosi odpowiedzialności za żadne działania podjęte na podstawie zawartych na niej treści.